Asset Publisher Asset Publisher

JAGODA, BRUSZNICA I PIJANICA

Któż z nas nie czeka cały rok z utęsknieniem na przepyszne pierogi z jagodami? Jest to możliwe już na początku lata za sprawą borówki czernicy, zwanej przez nas czarną jagodą, w południowej części kraju zaś po prostu borówką.

     Czarne owoce borówki czernicy z niebieskim woskowym nalotem dojrzewają od połowy czerwca na krzewinkach wysokości 50-60 cm. Czarna jagoda jest najcenniejszym spośród płodów leśnych występujących w polskich lasach. Co roku skupuje się prawie 10 tys. ton jagód nie licząc tych zebranych na własne potrzeby lub na drobną sprzedaż.
    Borówka bagienna, podobna do czernicy, choć wyższa, bo osiąga 80-100 cm wysokości, również ma czarne jagody. Występuje jednak dużo rzadziej, głównie na torfowiskach i glebach ubogich, ale wilgotnych. Jej potoczna nazwa to pijanica lub inaczej łochynia. Związana jest z wrażeniem jakie występuje przy zbiorze jagód w suche i upalne dni. Pijanica często rośnie w pobliżu bagna zwyczajnego wydzielającego mocne olejki eteryczne, które mogą wywoływać bóle i zawroty głowy. Niektórzy zaliczają owoce borówki bagiennej do roślin słabo trujących. Zdania co do toksyczności są jednak podzielone.
- Tato, co to jest?
- To są czarne jagody.
- A dlaczego są czerwone?
- Bo są jeszcze zielone!"
Te oraz inne pytania możemy usłyszeć od naszych pociech będąc na wakacyjnych wycieczkach. Warto zatem odświeżyć sobie wiedzę o roślinach występujących w naszych lasach.

     Najmniejsza z borówek - brusznica rośnie na krzewinkach wysokości 15-30 cm, jej owoce dojrzewają na kolor czerwony. Może owocować dwukrotnie w trakcie jednego okresu wegetacyjnego, bo w miesiącach lipcu i sierpniu oraz od września do listopada. W Polsce północnej i środkowej ten gatunek zwany jest borówką, a na południu kraju brusznicą.
Na terenie Nadleśnictwa Złotów największym kompleksem leśnym bogatym w borówki wszystkich trzech gatunków są Bory Kujańskie. Wybierając się na zbiory runa leśnego pamiętajmy, że wjazd do lasu pojazdem czterokołowym może odbywać się w miejscach do tego specjalnie wyznaczonych. Najlepiej po lesie poruszać się rowerem. Dodatkowo warto kierować się podstawowymi zasadami w trakcie jagodobrania:

  • zbioru należy dokonywać ręcznie, bez narządzi, które mogą uszkadzać rośliny,
  • nie wyrywajmy roślin i nie obrywajmy pędów,
  • zbierajmy tylko dojrzałe owoce, które są najbardziej wartościowe pod względem smakowym i odżywczym, pozostawmy owoce niedojrzałe i przejrzałe.

O walorach leczniczych owoców borówek w formie przeróżnych przetworów przygotowywanych na zimę raczej nie trzeba nikogo przekonywać. Zatem ruszajmy w las, na jagody już czas!